Wacław Potocki
Swobodny ton i luźna forma gawędy, którą mimowolnie i bezwiednie nadał swemu poematowi, pozwalają na takie przerywanie toku opowieści rozlicznymi zboczeniami.
Porównywając współczesnych sobie z idealnym typem rycerza-obywatela, którego urzeczywistnienie upatruje w bohaterach bojów chocimskich, dostrzega z całą wyrazistością liczne i
doniosłe różnice, sprowadzone przez moralne i fizyczne wyrodzenie się szlachty i kontrast ten uwydatnia w wymownych, pełnych siły i trafności zarysach. „[...
] przed laty — powiada poeta — [...] nie pierwej młody”
_Do szabelki przypadał, aż od wojewody, _
_Albo króla samego [...
]_
_Do niej był przypasany, koło lat dwudziestu,_
i nie pierwej godziło mu się „prawić o wojnie, radzić około ojczyzny”, aż „pierścień żelazny”, dany mu przy pasowaniu
na rycerza, zbroczył krwią nieprzyjacielską i „odniósł na swem ciele blizny”.
Dziś „dziecku małemu do kasze drugi ojciec szabelkę i łuczek przypasze” i gdy „zrósszy przy doiwie krowiem [...
], zwiedzi w Warszawie co przedniejsze wiechy” (winiarnie), ażeby „dom nie zginął dla onej pociechy, [...
] ożeni go; a ten też, jakby wlazł do twierdzy, ani szable przypasze, ani ostrze ze rdzy, zasznuruje się w duchnę” i namnoży „podobnych sobie gapiów [...], ni Bogu, ni ludziom [.
..]. Nie zna, jak żyw, pancerza, nie widział kirysu”, lecz czy to
_ _
_[...
] flisem, czy wołmi, czy bzdęgą,_
_Czego inszy krwią nie mógł, takowi dosięgą;_
_Albo idzie do dworu i tak, świni ucha_
_Nie uciąwszy, senator z onego piecucha.
_
_Widzieć ich po jarmarkach i prywatnym feście, _
_Gdy się strojno, czeladno przechodzą po mieście; _
_Pójdźże z nim do publiki, choć w onejże lamie, _
_Tak skromny, tak
pokorny,że wilk, a wilk w jamie.
<<Poprzednia 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30 | 31 | 32 | 33 | 34 | 35 | 36 | 37 | 38 | 39 | 40 | 41 | 42 | 43 | 44 | 45 | 46 | 47 | 48 | 49 | 50 | 51 | 52 | 53 | 54 | 55 | 56 | 57 | 58 | 59 | 60 | 61 | 62 | 63 | 64 | 65 | 66 | 67 | 68 | 69 | 70 | 71 | 72 | 73 | 74 | 75 | 76 | 77 | 78 | 79 | 80 | 81 | 82 | 83 | 84 | 85 | 86 | 87 | 88 | 89 | 90 | 91 | 92 | 93 | 94 | 95 | 96 | 97 | 98 | 99 | 100 | 101 Nastepna>>