Wacław Potocki
„Lecz nalazł bies sąsiady, trafił przenosiny” — powiada z humorem szlachecko-żołnierskim poeta —
_Bo zaporożce dobrze znając tych rycerzów,_
_Tylko sobie na szańcach
podniosą kołnierzów_
_I w tę stronę nośniejszych przetoczywszy działek,_
_Ochotnie grać pomogą dla zabawy gałek;_
_Albo czem sąsiadowi sąsiad zwykł wygadzać,_
_Dadzą
ognia, i poń się nie trzeba przechadzać._
Choć z boleścią, ale wierny podjętemu obowiązkowi, nie pomija Potocki szczegółów rzucających plamę na obóz polski.
„Rzecz sromoty pełną wspomni, Muza; trudno słów uwijać bawełną, [...] kędy się prawdę pisać rzekło”.
Smutnym tym wypadkiem, świadczącym, do jakiego stopnia niekarności i samowoli posuwała się czeladź obozowa, ta plaga wszystkich wypraw rycerstwa polskiego, była rzeź Wołochów,
którzy przed nadciągającą armią turecką schronili się ze szczątkami mienia, jakie unieść zdołali, pod osłonę obozu polskiego i tam rozbili swe „ubożuchne kotary”, żyjąc
„o wodzie i suchara skórze”.
Opierając się na fałszywej pogłosce, jakoby na radzie wojennej postanowiono wyrżnąć Wołochów, jako dostarczających wiadomości do obozu tureckiego,
„ciurowie i pachołcy
luźni” zaprawieni do mordów i grabieży w częstych nocnych wycieczkach do obozu, tureckiego, urządzają napad na koczowisko wołoskie.
„Wiedząc, że grzech [takowy] bez pomsty uchodzi, im się nań większa kupa [...] zgodzi, [...] się schodzą na bazar, gdzie zażywszy gochy, bieżą znosić [...] niewinne Wołochy”.
Jaskrawym realizmem i żołnierską szorstkością nacechowany opis rzezi przekonywa, że co do okrucieństwa i dzikości chrześcijanie w niczym nie ustępowali, a nawet o wiele ich
przewyższyli: „Na koniec się w posoce uszargawszy po pas, [...] zrabują, co tylko jest, i pełni korzyści wracają, jakby Turka znieśli; chłopi czyści!”.
<<Poprzednia 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30 | 31 | 32 | 33 | 34 | 35 | 36 | 37 | 38 | 39 | 40 | 41 | 42 | 43 | 44 | 45 | 46 | 47 | 48 | 49 | 50 | 51 | 52 | 53 | 54 | 55 | 56 | 57 | 58 | 59 | 60 | 61 | 62 | 63 | 64 | 65 | 66 | 67 | 68 | 69 | 70 | 71 | 72 | 73 | 74 | 75 | 76 | 77 | 78 | 79 | 80 | 81 | 82 | 83 | 84 | 85 | 86 | 87 | 88 | 89 | 90 | 91 | 92 | 93 | 94 | 95 | 96 | 97 | 98 | 99 | 100 | 101 Nastepna>>