Wacław Potocki
Cały ten ustęp o Pisarskich nosi wybitne cechy panegiryku, którego nadętości, fałszu i bezmyślności nie mógł się ustrzec nawet tak miłujący prawdę, tak szczery w swych
uczuciach i czerpiący zawsze swe myśli z głębokiego przekonania poeta.
Podlega on tej słabości zwykle, gdy przychodzi mu wspominać Lubomirskiego; drobnostka taka, jak wydany przezeń rozkaz, by nie przeszkadzać Turkom w zbieraniu i grzebaniu trupów,
powodujet Potockiego do wyrzeczenia, iż „wielki Lubomirski Achillesa w męstwie w wspaniałem Scypijona wyrównał zwycięstwie”.
Jedni Lipscy tylko słuszne odbierają od poety pochwały, gdyż opisane czyny usprawiedliwiają je dostatecznie.
Ody do obozu przyszła wiadomość, iż Tatarzy zabrali cały transport żywności, wynoszący przeszło tysiąc wozów, „Wszyscy nosy spuścili, bo ich tak głód ściągał, że już
spienieni ostatniej prawie dziurki siągał”; i „z próżnego [...
] pochop mając ksieńca” zamyślali, pod pozorem wyprawy za żywnością, opuścić obóz ze wszystkim, wtedy Jan Lipski (dziad zięcia poety, także Jana), służący w wojsku jako
„rotmistrz usarskiej drużyny czteroma otoczon [...] syny”, swym energicznym przemówieniem wstrzymuje gotowych już do dezercji.
Rzecz naturalna, iż obszerna mowa Lipskiego, jak i odpowiedź rozrzewnionego i uszczęśliwionego z tego obrotu rzeczy Chodkiewicza, są wymysłem Potockiego i wiernym odbiciem jego
własnych pojęć i uczuć.
On to sam, przez usta Lipskiego, przypomina współczesnym, iż praojcowie ich przez siedem lat z Bolesławem wojowali pod Kijowem, iż im „dla drogiej ojczyzny w kanar się obracały
smrody i trucizny”, że najszczęśliwszą ma śmierć człowiek, gdy go „Pan na zagonie zastanie przy żniwie”, niech tam
_[...
] sto wisi chorągwi nad drugim w kościele _
_Ze stem szumnych nagrobków; gdzie mi moja ściele _
_Cnota łoże, tam kości me dolezą całkiem; _
_Brednia malarz i z swojej kitajki
kawałkiem!
<<Poprzednia 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30 | 31 | 32 | 33 | 34 | 35 | 36 | 37 | 38 | 39 | 40 | 41 | 42 | 43 | 44 | 45 | 46 | 47 | 48 | 49 | 50 | 51 | 52 | 53 | 54 | 55 | 56 | 57 | 58 | 59 | 60 | 61 | 62 | 63 | 64 | 65 | 66 | 67 | 68 | 69 | 70 | 71 | 72 | 73 | 74 | 75 | 76 | 77 | 78 | 79 | 80 | 81 | 82 | 83 | 84 | 85 | 86 | 87 | 88 | 89 | 90 | 91 | 92 | 93 | 94 | 95 | 96 | 97 | 98 | 99 | 100 | 101 Nastepna>>