Wacław Potocki
VI
Porozrzucane tu i owdzie rysy życia obozowego tworzą obraz daleki bardzo od tego idealnego obozu, jaki się chwilami przesuwał w wyobraźni poety.
Nieregularny dowóz żywności wywoływał niejednokrotnie rozruchy i zamiary ogólnej dezercji; częściowe zbiegostwo było rzeczą, bardzo zwyczajną.
„Brzuch nie ma rozumu, uszu, i niczyjej, kiedy próżny, nie słucha cale perswazyjej”. Brak amunicji, „kul już nie ma z czego lać; proch już wystrzelany”. „...
o nierząd cudowny! bez prochu, bez ołowiu na wojnie tak głównej”!
Konie zdychają dla braku paszy, „smród w obozie, skąd chorych na poły; Niemcy sną jako muchy i ledwie im doły zdrowi kopać nadążą”.
Te wewnętrzne przyczyny były o wiele niebezpieczniejsze od nieudolnie prowadzonych szturmów tureckich.
Działa nieprzyjacielskie, pomimo ich niezwykłej na owe czasy wielkości i siły („ziemię z gruntów trzęsły, rzygając kule o sześćdziesiąt funtów” — ), obsługiwane
niedołężnie, nie wyrządzały żadnej szkody obozowi polskiemu; umiejętne oszańcowanie, dokonane przez obeznanych z postępami sztuki fortyfikacyjnej polskich i holenderskich oficerów
(Arciszewscy, Apelman), zabezpieczało od pocisków i niespodzianych szturmów.
Początkowy strach przed olbrzymią potęgą turecką przemienił się wkrótce w naganne niedbalstwo i lekceważenie nieprzyjaciela.
Niekarność i niełady wzrosły jeszcze, gdy Chodkiewicz, wyczerpawszy resztę sił w trudach obozowych, położył się do łóżka; a młody królewicz, Władysław, od chwili przybycia
do obozu, nie wstawał z pościeli.
Każdy rotmistrz uważał się za naczelnego wodza; kozactwo działało odrębnie, uganiając się głównie za łapami, które codziennie prawie zdobywali w nocnych wycieczkach; ciurowie
działali także na swoją rękę, gdy się trafiła okazja do rabunku. Rycerstwo, któremu „spowszedniały [...
] owe huki”, spędzało dnie całe na grze w karty po namiotach i dopiero gdy
_[...
<<Poprzednia 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30 | 31 | 32 | 33 | 34 | 35 | 36 | 37 | 38 | 39 | 40 | 41 | 42 | 43 | 44 | 45 | 46 | 47 | 48 | 49 | 50 | 51 | 52 | 53 | 54 | 55 | 56 | 57 | 58 | 59 | 60 | 61 | 62 | 63 | 64 | 65 | 66 | 67 | 68 | 69 | 70 | 71 | 72 | 73 | 74 | 75 | 76 | 77 | 78 | 79 | 80 | 81 | 82 | 83 | 84 | 85 | 86 | 87 | 88 | 89 | 90 | 91 | 92 | 93 | 94 | 95 | 96 | 97 | 98 | 99 | 100 | 101 Nastepna>>