Wacław Potocki
W czasie pobytu w szkołach niewątpliwie zaznajamiał się on z tym, co dla ówczesnego szlachcica było najpotrzebniejszym, co jednało mu poklask na sejmiku proszowskim i poważanie w
stosunkach sąsiedzkich; a więc z pisarzami klasycznymi, których utwory objaśniały mu życie i instytucje polityczne świata starożytnego, a co najważniejsza, dostarczały wzorów
wymowy i zasobu obrazów, porównań, faktów, sentencji, potrzebnych jako argumenty i ozdoby dla każdego utworu literackiego, przemówienia publicznego, nawet listu prywatnego i poufnej
pogawędki przy kielichu.
Odpowiednio do potrzeb słuchaczów i własnych pojęć o przedmiocie, profesor ówczesny w wykładzie autorów starożytnych zwracał uwagę głównie na retoryczne piękności sentencji
i zwrotów, uwydatniając je nie krytycznym rozbiorem, ale ogólnikami wygłaszanymi z nadętą deklamacją; zastanawiał się nad cudownością przygód i czynów bohaterów i bogów,
objaśniał szczegóły mitologiczne i figury retoryczne z pomocą dawnych komentatorów, nie ośmielając się własnej wytworzyć opinii.
Sam dźwięk uroczyście wygłaszanych słów, powaga języka, któremu Kościół nadał znamię świętości niemal, poważny strój nauczyciela, mrok panujący w słabo oświetlonych,
sklepionych izbach szkolnych, wszystko to oddziaływać musiało na młodą wyobraźnię i odwracało uwagę słuchaczów od myśli zawartych w wykładanym autorze, odurzając ich do
pewnego stopnia i budząc uczucie religijnej czci dla tego świata starożytnego, w którym ukazywano im wzór niedoścignionej doskonałości w zakresie życia politycznego i świeckiej
mądrości.
Kazania, z jakimi dotąd jeszcze można się spotykać po niektórych wiejskich kościołach, przechowały nam dalekie echo formy, a po części i metody tych wykładów szkolnych w w. XVII.
<<Poprzednia 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30 | 31 | 32 | 33 | 34 | 35 | 36 | 37 | 38 | 39 | 40 | 41 | 42 | 43 | 44 | 45 | 46 | 47 | 48 | 49 | 50 | 51 | 52 | 53 | 54 | 55 | 56 | 57 | 58 | 59 | 60 | 61 | 62 | 63 | 64 | 65 | 66 | 67 | 68 | 69 | 70 | 71 | 72 | 73 | 74 | 75 | 76 | 77 | 78 | 79 | 80 | 81 | 82 | 83 | 84 | 85 | 86 | 87 | 88 | 89 | 90 | 91 | 92 | 93 | 94 | 95 | 96 | 97 | 98 | 99 | 100 | 101 Nastepna>>